آموزش خط معقلی-بنایی و نوآوری‌ها

کتاب «آموزش خط معقلی-بنایی و نوآوری‌ها» تألیف حسین صدقی است. در مقدمه‌ی کتاب آمده است:

«کتاب حاضر به پیشنیه مختصر نقش و خط در معماری ایرانی-اسلامی و سپس به تشریح خط معقلی و حضور آن در معماری این مرزوبوم پرداخته است. تعریف زمینه کار و محدوده خط معقلی، آشنایی با رسم‌الخط آن و تنوع نوشتاری حروفش در قسمت بعدی این اثر است. ترکیب حروف و ایجاد کلمه و پس از آن جمله نویسی از ترکیب کلمات، انواع کتیبه از جمله ساده، متوسط، متداخل و پیچیده در مراحل مختلف از نقش چهارخانه(شطرنجی) تا نقش آجرکاری و اجرا از قسمت‌های دیگر این کتاب می‌باشد.
ترکیبات انتهایی حروف در معقلی، ایجاد انواع سایه در خط معقلی، شامل سایه ساده، سایه مایل و سایه گردشی در بخش‌هایی از این اثر آمده است.
آنگاه به مبحث سه‌بعدی سازی و انواع آن پرداخته‌ایم، که شامل سه‌بعدی ساده، سه‌بعدی سایه‌دار، برجسته‌سازی، سه‌بعدی مایل عمیق (جنرال) و ویژگی‌های خط معقلی از جمله مطالب این قسمت خواهد بود.
در ادامه آشنایی با خط بنایی و رسم الخط آن می‌آید و پس از آن بررسی خط بنایی در کتیبه‌نویسی از مطالب پایانی این کتاب خواهد بود.»

گزیده ای از کتاب

رسم‌الخط حروف معقلی:
همان‌طور که گفته شد، آنچه خط معقلی را از دیگر خطوط متمایز می‌کند، وجود خطوط راست افقی و عمودی و عدم انحنا در آن می‌باشد. از طرفی طرح‌ها و شکل‌های متفاوت جهت ارائه خط معقلی سبب می‌گردد تا کلمات و حروف، فضای مورد نظر را بدون کم یا اضافه‌شدن،‌ احاطه نماید. 
لذا خط معقلی ویژگی دیگری به خود می‌گیرد و آن عبور از قواعد رایج در تحریر خط می‌باشد. این عامل سبب می‌شود تا محدودیت‌های حاکم بر رسم‌الخط و قواعد متداول آن، بی‌اثر گردد و طراح بتواند با آزادی عمل، حرکات حروف را شکل دهد. این مورد سبب می‌گردد حروف، متفاوت و گاهی شبیه به یکدیگر نیز نقش شوند و در موقعیتی تشخیص حروف و کلمات مشکل گردد، مگر با شناخت اُفت و خیز حروف و آگاهی بر زیر و بم خط معقلی. لذا خوانش خط معقلی کتیبه‌ها نیازمند مهارت و شناخت کافی خواهد بود. رسم‌الخط ذیل گونه‌های مختلفی از نگاشتن هر جرف را نشان می‌دهد. از وجوه بارز اتصال حروف با زوایای متفاوت به یکدیگر اتصال می‌یابند که در نمونه‌ها مشهود است. 
از طرفی اتصال دو حرف در خط معقلی برای نقاط مختلف، امکان‌پذیر است و برخلاف رسم‌الخط خطوط فارسی به یک نقطه محدود نمی‌گردد.

کتاب «آموزش خط معقلی-بنایی و نوآوری‌ها» در انتشارات کتابسرای میردشتی چاپ شده و در اختیار علاقمندان به هنرهای سنتی و خوشنویسی قرار گرفته است.