ایل راه تاراز

کتاب «ایل راه تاراز» به تالیف فرهاد ورهرام است. در مقدمه‌ای از کتاب می‌خوانیم:«کتاب ایلراه تاراز» از دو بخش نگارشی و تصویری تشکیل شده است. به اعتقاد من بیشتر اطلاعات و پیام کتاب در تصاویر آن نهفته است. همین‌جا است که دوربین عکاسی در دستان تصویربردار قوی‌تر عمل می‌کند و گویا‌تر و کرآمدتر از قلم در دست مردم نگار مردم‌‌شناس و انسان‌شناس می‌شود. مولف با هوشیاری و اندیشه‌ورزی کامل، که شاید از تجربه فیلمسازی او نشات می‌گیرد،‌ در شرح زیر تصاویر، فقط نام‌های انسان‌های درون تصویر و رابطه خویشاوندی آنها و موقعیت جغرافیائی مکان را، که شاید نتوان اینها را با تصویر نشان داد، معرفی کرده و از هر نوع توضیحی درباره اشیاء، مواد، اعمال و حرکات انسان‌ها، که ذهن ببینده کاوشگر و پژوهشگر را معطوف و محدود به راهنمائیهای نویسنده کند، پرهیز کرده است تا بیننده هر چه خود را می‌خواد در درون تصاویر بیابد و هر نوع تعبیر و تفسیری و تحلیلی که خود مایل است از محتوای آنها بکند. گنجینه‌ای است برای پژوهشگران و مردم‌شناسان کتابخانه‌ای،‌مثل مارسل موس فرانسوی، که بدون رفتن به میدان پژوهش توانست با مطالعه کارهای «مردم‌شناختی بدون مردم‌شناس» (منظور گزارش‌های علمی و اداری و سفرنامه‌ها است) پایه‌های علم مردم‌شناسی را استحکام بخشد و اولین و بهترین دستمایه و راهنمای مردم »گاری را در اختیار پژوهشگران قرار دهد.

گزیده‌ای از کتاب

منطقه‌ی «دِز» د ر۷۶ کیلومتری شمال شهرستان مسجد سلیمان قرار گرفته و از نظر تقسیمات کشوری جزو دهستان «اندیکا» است. این منطقه محل سکوت قشلاقی (گرمسیری) بخشی از خانوارهای ایل‌بختیاری است. «دِز» از شمال و جنوب بین ارتفاعات کوه «آُدیو» و کوه «سِریک» قرار گرفته و از سمت شرق و غرب به روستای قلعه خواجه و تنگ بامد(بابااحمد) محدود است. رودخانه‌ای «دور‌آب» پس از  عبور از این منطقه د رتنگه‌ی «بامد» به رودخانه «تَلوک» و سرانجام رودخانه کارون می‌ریزد. کوهی بلند و منفرد به نام «دِز» در این منطقه قرار دارد. در بلندای این کوه، قلعه‌ای که از سنگ و ساروج ساخته شده برجای مانده است. در زمان‌‌‌های گذشته کوه دِز و قلعه‌ی آن از نظر نظامی دارای اهمیت بود و طوایفی که این قلعه را در تصرف داشتند از طوایف پرقدرت ایل بختیاری به شمار می‌آمدند. کتاب «ایل راه تاراز» در انتشارات کتابسرای میردشتی چاپ شده و در اختیار علاقمندان به کتاب‌های نفیس و ایران‌شناسی قرار گرفته است.