تاریخچه نقاشی مدرن

کتاب «تاریخچه نقاشی مدرن» تألیف هربرت‌ادوارد رید است که با ترجمه‌ی شریتا گل‌بابائی به چاپ رسیده. در معرفی کتاب می‌خوانید: «تاریخچه‌ی نقاشی مدرن اثر فیلسوف نامدار، هربرت رید بدون تردید یکی از بهترین منابع درباره‌ی سیر تطور و تکامل و نیز پیگیری جریان‌های اثرگذار در نقاشی دوره‌ی جدید اروپاست. هربرت رید نخست از بنیان‌های نقاشی مدرن صحبت می‌آورد و بنیان‌گذاران و پیشروان آن توجهی ویژه دارد. او همچنین به مهمترین جریان‌ها و سبک‌های نقاشی می‌پردازد و ریشه‌های آن را می‌کاود و سپس به برش زندگی آن در سبک دوره‌های بعد نیز نگاهی علمی دارد.»

گزیده‌ای از کتاب «تاریخچه نقاشی مدرن»

«ماتیس خاطر نشان می‌سازد که دو راه برای بیانگری اشیاء وجود دارد: «یکی مجسم‌کردن خشن و عاری از ظرافت، و دیگری تصویرکردن هنرمندانه‌ی آن‌ها.» در اینجا مشکلی پیش می‌آید که حاکی از احتمال وجود اختلاف بین ماتینس و بعضی از دوستانش و به طور کلی اختلاف بین اکسپرسیونیسم فرانسوی و آلمانی است. نگاه ماتیس به هنر یونانی و مصری و به طور کلی به هنر شرق بود و به این نتیجه‌ی مهم رسیده بود که «با کنار گذاشتن بازنمایی سطحی و ظاهری حرکت، امکان رسیدن به ایدئال برتر در زمینه‌ی زیبایی وجود دارد». حیوان وحشی رام شده است! ما بقیه‌ی مقاله‌ی ماتیس را برای پیدا‌کردن تعریفی برای این ایدئال برتر بررسی می‌کنیم، و خود را به ناگاه در برابر ارزش‌های آرامش و هماهنگی هنر یونانی می یابیم. «یونانی‌ها هم آرام‌اند، وقتی می‌خواهند تصویر مردی را نشان دهند که در حال مشاجره است، او را به هنگام جمع‌کردن توانش قبل اقدام به کار هر چیز دیگری نشان می‌دهند، اگر وی را در وضعیتی خشن و مخاطره‌آمیزی که دال بر عملش باشد به نمایش در آورند، مجسمه‌ساز این عمل را کوتاه و مختصر نشان می‌دهد تا تعادل مجدداً برقرار گردد، به این ترتیب احساسی از استمرار به بیننده دست می‌دهد، حرکت ذاتاً بی‌ثبات است و متناسب با چیز باثباتی مثل مجسمه نیست، مگر این که هنرمند با آگاهی کل عملی که تنها در یک لحظه باز نموده می‌شود را درک کرده باشد. اهمیت موضوع در این است که ماتیس برای فهماندن منظورش بایستی از یک قطعه مجسمه استفاده می‌کرد، چرا که از سال ۱۸۹۹ تجربیاتی در این زمینه داشت و مدتی تحت تاثیر رودن بود. در واقع هم‌زمان با خرید تابلوی نقاشی سزان از ولار در ۱۸۹۹، اصل نیم تنه‌ی گچی و هنری روشفر که توسط رودن ساخته شده بود را نیز خریداری نمود؛ ماتیس طی دوران تنگدستی‌اش سخت به کار مجسمه‌سازی می‌پرداخت و در این زمینه نیز استقامت و پایداری خود را نشان داد. او اولین کار مهمش در زمینه‌ی مجسمه‌سازی را به نام بَرده در ۱۹۰۰ آغاز نمود و در سال ۱۹۰۳ آن را به اتمام رساند، این اثر ماتیس آشکارا تحت تأثیر یکی از آثار زودن به نام انسان پیاده بود. ماتیس تا آنجا پیش رفت که حتی از رودن خواست تا او را به شاگردی بپذیرد، ولی چنین می‌نماید که او این درخواست ماتیس را رد کرده باشد، در نتیجه ماتیس به نزد بوردل رفت تا از او بیاموزد. مجسمه‌سازی برای ماتیس گرچه در درجه دوم اهمیت قرار داشت، ولی غالباً نقش مهمی در زندگی او بازی می‌کرد، از نخستین مجسمه‌اش به نام برده تا آخرین آن تحت عنوان مسیح مصلوب که برای کلیسای کوچک ونس در اواخر زندگی‌اش ساخت.» کتاب «تاریخچه‌ی نقاشی مدرن» در انتشارات کتابسرای میردشتی چاپ شده و در اختیار علاقمندان و اهل هنر قرار گرفته است.