نویسنده: زهرا عبداله
ناشر: کتابسرای میردشتی
نوبت چاپ: چاپ اول – 1403
تعداد صفحه: 154 صفحه
خصوصیات ظاهری: قطع رقعی | جلد شومیز | کاغذ تحریر
شابک: 9786227562033
این کتاب با جستوجوی مبانی فلسفی مفهوم رنگ و معنای آن در حکمت اسلامی به تفسیر جلوههای کاربرد رنگ در نگارگری ایران قرون هفتم تا یازدهم هجری پرداخته است. برای این منظور اندیشههای خواجه عبداله انصاری، نجمالدین کبری، نجمالدین رازی، علاءالدوله سمنانی و شیخ کریم خان کرمانی بهطور خاص مورد تحلیل قرار گرفته و از میان آثار نگارگری سدههای میانه به نگارههایی از هنرمندانی چون جنید، بهزاد، سلطان محمد، امیر خلیل و آقامیرک، با موضوعاتی از حماسی و عاشقانه گرفته تا اخلاقی و مذهبی، استناد شده است. در تبیین ارتباط بین این دو ساحت، با استفاده از مدلی دوبعدی، تناظر خلق هنری از باطن به ظاهر و سلوک عارفانه از ظاهر به باطن بررسی شده و درباره توجه بیشتر نگارگران به مراتب میانیِ ساحت «رنگهای نورانی» و «نورهای رنگی» نکاتی ارائه شده است.
دربارهی نویسنده:
زهرا عبداله، متولد ۱۳۵۱ شهر تهران، فارغالتحصیل دکترای تاریخ تطبیقی و تحلیلی هنر اسلامی در سال ۱۳۹۴ است. وی دوره کارشناسی را در رشته مهندسی کامپیوتر و در ادامه، دوره کارشناسی ارشد پژوهش هنر و دوره دکترای تاریخ هنر را با رتبه اول به پایان رساند. او سپس به عنوان پژوهشگر گروه هنرهای تجسمی پژوهشکده هنر پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات به فعالیت پرداخت. حوزههای پژوهشی این پژوهشگر بهطور خاص هنرهای اسلامی و ایران است و در کنار ترجمه چندین مقاله در این زمینه، مقالات متعددی به فارسی و انگلیسی در مجلات معتبر داخلی و بینالمللی به چاپ رسانده است. وی همچنین تألیف دو کتاب «تا خداوند معراجها، واکاوی ماهوی معراج در نگاشتهها و نگارهها» و «هنر ما از نگاه آنها»، و ترجمه کتابهای «نماد و سرنمون، پژوهشی در معنای وجود»، «تعامل پدیدارشناسی، علوم اجتماعی و هنرها»، و «هنردرمانی» را در کارنامه پژوهشی خود دارد.
گزیدهای از کتاب:
در واقع در این مدل چیدمان عناصر اربعه از کدرترین حالت یعنی «خاک» آغاز و پس از «آب» و «هوا» به لطیفترین وجه یعنی «آتش» ختم میگردد. از سوی رنگها نیز در کدرترین و فشردهترین حالت، رنگ دانهها درشت و رنگها جسمی هستند که همارز «خاک» از عناصرند. کمی لطیفتر از آن، رنگهای جوهری وآبرنگی هستند که همردیف وجه کیفی «آب» میباشند. پس از آن رنگها باز هم لطیفتر شده و حالتی سیال و جاری پیدا میکنند که متناسب با ویژگی عنصر «هوا» هستند. در نهایت لطیفترین وجه یعنی «آتش» قرار دارد و به همان نسبت رنگ ها نیز در نهایت شدت و لطافت شان به نور میرسند.