کتاب «دفتر وقایع روزانهی روسی» تألیف جان اشتاینبک است که با ترجمهی همایون نوراحمر به چاپ رسیده. در معرفی کتاب آمده است: «جان اشتاینبک، نویسندهی آمریکایی و برندهی جایزهی نوبل در مارس ۱۹۸۴ به همراه رابرت کاپا، عکاس، برای تهیهی گزارش عازم شوروی شد. یادداشتهای وی همان سال در (هرالد تریبون) به چاپ رسید و کتاب (دفتر وقایع روزانهی روسی) رهاورد این سفر در سالهای دور است. اینک پس از نیم قرن تماشای شوروی از نگاه یک نویسندهی آمریکایی فرصتی است برای تأمل و تفکر.»
«همین که فهمیدند میخواهیم به شوروی برویم، باران پند و اخطار به رویمان باریدن گرفت. باید بگویم بیشتر این حرفها از سوی مردمی بود که هرگز به روسیه نرفته بودند.
یک زن مسن با لحنی هراسناک به ما گفت: «محو و نابود خواهید شد. بله، همین که از مرز بگذرید، محو و نابود خواهید شد!»
و ما به دلیل آنکه گزارشی درست و دقیق به دست آوریم، پرسیدیم: «آیا کسی را میشناسید که محو و نابود شده باشد؟»
او پاسخ داد: «نه، من شخصاً کسی را نمیشناسم، اما بسیاری از مردم ناپدید شده اند.»
گفتیم: «ممکن است این حقیقت داشته باشد، ما نمیدانیم، اما میتوانید نام آن شخصی را که ناپدید شده، به ما بگویید؟ آیا کسی را میشناسید که بداند شخصی ناپدید شده است؟»
او پاسخ داد: «هزاران نفر ناپدید شدهاند.»
و مردی که قیافهای عجیب و غریب داشت، در حقیقت همان که دو سال پیش نقشههای جنگ را در حمله به نورماندی در باشگاه استارک طرح کرده بود، به ما گفت: «باید خیلی خوب با کرملین تا کرده باشید وگرنه اجازهی ورود به روسیه را به شما نمیدادند. باید شما را خریده باشند.»
گفتم: «نه، تا آنجا که میدانیم، ما را نخریدهاند. تنها میخواهیم یک کار خبرنگاری انجام بدهیم.»
کتاب «دفتر وقایع روزانهی روسی» در انتشارات کتابسرای میردشتی چاپ شده و اگر تمایل دارید اطلاعات بیشتری از اوضاع اجتماعی شوروی در دوران جنگ سرد داشته باشید، خواندن این کتاب خالی از لطف نخواهد بود.