قالی های دستبافت شرقی و اروپایی

کتاب «قالی‌های دستبافت شرقی و اروپایی» تألیف اِ.اف.کندریک و سی.اَی.سی.تاتر سال است که  با ترجمه نازیلا دریایی منتشر شده. در پیشگفتار این کتاب می‌خوانید: «پیش از آن درباره‌ی قالی‌های قدیم‌تر به نسبت منابع قابل توجهی وجود داشت. از بین تمام آن‌ها، کتابی که با حمایت دولت اطریش، بعد از نمایشگاه بزرگ فرش‌های وین در سال ۱۹۸۱ منتشر شد، همچنان یکی از کتاب‌های اصلی است. مجموعه‌ی عظیم و عالی تصاویر رنگی کتاب، تا چندین سال بعد از نمایشگاه باعث شد تا هیچ رقیبی نداشته باشد. اما همین تصاویر کتاب را دست‌نیافتنی می‌کردند مگر گاهی که با قیمتی عرضه ‌می‌شد که بالاتر از درآمد سالانه یک محقق جدی نباشد. طبیعی است که محتوای متن محدود به زمان بود. زمانی این محدودیت‌ها از بین می‌رفت که کتابی با بررسی‌های تاریخی قالی‌ها نگاشته می‌شد، تحقیقاتی که می‌توانست محدوده‌ی وسیعی از قالی‌ها، مثل تمامی قالی‌های نمایشگاه وین را پوشش دهد.
کتاب بعدی را دکتر اف.آر.مارتین با فرش‌های شرقی تا قبل از سال ۱۸۰۰ منتشر کرد. قلم این جهانگرد و نویسنده سرشناس سوئدی، متهورانه و بکر بود. هرچند زمان مجالش نداد تا برخی از نظریاتش را به مرحله‌ی تایید برساند، ولی اطلاعات وی تا حدی بسیاری منجربه افزایش موجودی دانش رایج درباره‌ی قالی‌ها شد. کار مارتین در سال ۱۹۰۸ منتشر شد.»

گزیده‌ای از کتاب

امروزه طبقه‌بندی قالی‌های شرقی، تحت گروهی مجزا به نام قفقاز اجتناب‌ناپذیر است. بعد از جمع آوری اطلاعات بسیاری که خردخرد ذیل این این عنوان گرد آمدند،‌ تصویر کاملا مشخصی از واژه‌ی قالی‌های قفقاز بدست آمد، هرچند قالی‌هایی که این واژه برای تمامی آنها مورد استفاده قرار می‌گرفت درست مثل بافته‌های مختلف مردم در آن منطقه از جهان متنوعند. معدود قالی‌هایی از این گروه قدیمی‌تر از سده‌ی هجده و بیشتر آن‌ها مربوطه به سده‌ی نوزدهند. ولی باید گفت که قالیبافی میان مردم قفقاز، به نسبت زودتر از سده‌ی هجده رواج داشته است. بنابراین در وهله‌ی اول می‌توان دلیل چنین ویژگی عجیبی را در تسهیلات مربوط به بافت، تا حدی در پیشروی تدریجی به سمت جنوب در منطقه‌ی قفقاز و متعاقب آن بومی‌سازی ظاهری و امتزاج طرح‌ها توضیح داد. پیشگامان قالی‌های قفقاز را باید در میان آسیای صغیر، ارمنستان و ایران جست.

کتاب «قالی‌های دستبافت شرقی و اروپایی» در انتشارات کتابسرای میردشتی به چاپ رسیده است و در اختیار علاقه‌مندان به هنرهای سنتی و فرش قرار گرفته.